رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات، پژوهش و فناوری شورای عالی استان‌ها در گفت و گویی به تشریح عملکرد شورای عالی استان ها در دو سال اول دوره پنجم پرداخته است.

 

 

به گزارش ثمره نیوز به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شورای عالی استان ها،حمید بادامی نماینده استان همدان در شورای عالی استان ها که دو سال پیاپی رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات، پژوهش و فناوری شورای عالی استان‌ها در دور پنجم دار بر عهده دارد در گفتگو با روزنامه همدان پیام به بررسی عملکرد و پیگیری‌ها شورای عالی استان‌ها از زبانِ بادامی نجات در سال نخست دوره ریاست کمیسیون آموزش، تحقیقات، پژوهش و فناوری شورای عالی استان‌ها، پرداخته است که مشروح گفت و گو را در زیر می خوانید.

*در ابتدا اشاره‌ای به جایگاه قانون شورای عالی استان‌ها بفرمایید؟

همان‌طور که استحضار دارید هفت اصل از اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به شوراهای اسلامی اشاره دارد که اصل 101 آن به‌صورت خاص به موضوع شورای عالی استان‌ها می‌پردازد. این اصل مهم‌ترین جایگاه و نقش کاربردی شورای عالی استان‌ها را تبیین کرده است. به‌طورکلی، جلوگیری از تبعیض به مفهوم عام آن یعنی جلوگیری از تبعیض در همه حوزه‌ها که از وظایف مهم شورای عالی استان‌ها قلمداد می‌شود. رفع تبعیض در شورای عالی استان‌ها با حضور نمایندگانی از شوراهای روستا و شهر تجلی پیدا کرده است.

*مهم‌ترین اقدامات شورای عالی استان‌ها در حوزه قانون‌گذاری را تشریح کنید.

همان‌طور که می‌دانید اصل ۱۰۲ قانون اساسی شورای عالی استان‌ها را مجاز می‌داند به مجلس و هیئت‌وزیران طرح ارائه دهند؛ ازاین‌رو، در یک سال گذشته از سوی این شورا ۲۱ طرح به مجلس شورای اسلامی ارسال شده که برای تقویت نهاد شوراها، حراست از منابع درآمدی شهرداری‌ها و عمل به اصول قانون اساسی بوده است.

*این طرح‌ها شامل چه مواردی است؟

اصلاح و پیشنهاد‌های کارشناسی در خصوص لایحه مالیات ارزش‌افزوده یکی از مهم‌ترین موارد مطرح شده در شورای عالی استان‌ها و ارائه شده به مجلس شورای اسلامی بوده است. لایحه مالیات ارزش ‌افزوده که توسط دولت به مجلس داده شد لایحه‌ای بود که منافع مدیریت شهری و شهرداری‌ها را به شدت مورد محدودیت قرار می‌داد. در خیلی موارد که ما قبلاً عوارض دریافت می‌کردیم مانند بنزین، نفت و آلودگی هوا همه این‌ها را تبدیل به مالیات کردند و وقتی این عوارض به مالیات تبدیل می‌شوند، طبق ضوابط آن عمل شده و تخصیص آن به شهرداری‌ها بسیار سخت می‌شود.با پیگیری‌های به عمل آمده ۱۵ اشکال اساسی جز ماده ۵۰لایحه مالیات ارزش‌افزوده اصلاح شد و آماده رفتن به صحن مجلس شورای اسلامی است که البته ماده ۵۰ نیز متعاقباً اصلاح خواهد شد.

با توجه به اینکه در دنیا تکلیف مسائل شهری کاملاً روشن است و تمامی امور شهری به شهرداری‌ها واگذار می‌شود؛ ولی درکشور ما این موضوع دوگانه و چندگانه است، هم شهرداری دخالت دارد هم وزارتخانه و هم ارگان‌هایی که بودجه دولتی دارند؛ بنابراین طرح مدیریت یکپارچه یکی دیگر از طرح‌هایی بود که پس از بررسی در شورای عالی استان‌ها، به مجلس ارسال شد.

مورد دیگر که برای شورای عالی استان‌ها و شوراها قابل توجه بود حضور نماینده شورای عالی استان‌ها در شورای برنامه‌ریزی استان بود. در گذشته از شورای عالی استان‌ها دو نفر با حق رأی حضور داشتند که هم‌اکنون این امر به یک نفر بدون حق رأی تبدیل شده است و این مهم به شدت به ضرر شورای عالی استان‌ها بود؛ بنابراین در راستای نظارت و ایفای نقش شورای عالی دراین زمینه طرح دو فوریتی تهیه کردیم و به مجلس شورای اسلامی ارسال داشتیم.

همچنین ساماندهی امور حساب رسان در شهرداری‌ها و فرایند انتخاب حسابرسان نیز از دیگر اقدامات ما بوده است.

*تشکیل فراکسیون«شفافیت» نیز در آخرین اجلاس شورای عالی استان‌ها مطرح و مورد موافقت اعضا قرار گرفت. با توجه به اینکه شما یکی از طراحان اصل شکل‌گیری این فراکسیون بودید، ابعاد مختلف آن را تشریح بفرمایید.

درحال حاضر فساد در برخی ازحوزه‌های مدیریتی منجر به ناکارآمدی نظام حکمرانی درکشور شده که ناکارآمدی درانجام وظایف حاکمیتی موجب کاهش اعتماد و رضایت مردم شده است. درشرایطی که دولت وجامعه در ایران با چالش‌های اقتصادی و اجتماعی بسیاری مواجه هستند، شفافیت می‌تواند راهگشای حل بسیاری ازاین مشکلات باشد. شفافیت شوراهای اسلامی شهر و شهرداری‌ها با ایجاب وتقویت تشکل‌های متمرکزی با وظیفه ارتقای شفافیت و پاسخگویی مدیریت شهری، محقق خواهد شد.

در این راستا طرح تشکیل فراکسیون«شفافیت»باهدف شفافیت وپیشگیری از فساد درمدیریت شهری به‌صورت ساختار یافته، به‌منظور افزایش پاسخگویی مسئولیت، فعال‌سازی نظارت همگانی و همچنین افزایش اعتماد مردم به نهادهای حاکمیتی در شورای عالی استان‌ها مطرح و پیگیری شد.

وی با تأکید بر اینکه اعلام موجودیت فراکسیون شفافیت شورای عالی استان‌ها با استقبال بسیار خوبی همراه بود، افزود: این فراکسیون با توجه به تجربیات و اقدامات شهرهای مختلف نظیر کمیته شفافیت شورای شهر تهران که با تلاش‌ها و اقدامات گسترده بهاره آروین تشکیل شده و همچنین با استفاده از طرح شهاب (شفافیت شورای شهر و شهرداری همدان؛ ابزار بهره‌وری) شورای اسلامی شهرهمدان شکل گرفته است.

در مجموع با توجه به وضعیت کنونی تلاش برای افزایش شفافیت درجامعه تلاش ستودنی و پرثمری تلقی می‌شود؛ بنابراین به‌رغم ضرورت شفافیت می‌توان با بهره‌گیری از ابزارهایی همانند فراکسیون شفافیت، تجربیات شهرهای پیشرو در مبارزه با فساد مدیریت شهری، به اشتراک گذاشته شود و از سوی دیگر کمک عالمان حوزه شفافیت و مبارزه با فساد، راه گشای فعالیت‌های ما در این فراکسیون خواهدبود.

*یکی از موضوعاتی که اخیراً در مورد شورای عالی استان‌ها مطرح شد به ضرورت بررسی بودجه سالیانه کل کشور در این شورا بر می‌گردد. در این خصوص توضیح می‌فرمایید؟

بر اساس قانون، بیش از این‌که بودجه‌های سالیانه توسط دولت به مجلس شورای اسلامی ارسال شود ابتدا باید برای اخذ پیشنهاد‌ها نمایندگان شورای عالی استان‌ها به این شورا ارسال شود که متأسفانه تاکنون این اتفاق نیفتاده است. تنها یک‌بار در شورای چهارم یک نسخه از بودجه سالیانه و آن هم هنگام تقدیم بودجه  به مجلس برای شورای عالی استان‌ها ارسال شده که به این ترتیب فرصتی برای بررسی بودجه توسط نمایندگان شورای عالی استان‌ها باقی نمانده است به این ترتیب اصلی‌ترین وظیفه این شورا بر زمین مانده است.

البته مکاتبات بسیاری با رئیس سازمان برنامه و بودجه و دولت برای حل این موضوع انجام شد؛ اما متأسفانه همه مذاکرات بی‌نتیجه ماند؛ بنابراین شورای عالی استان‌ها شکایتی را از سازمان برنامه و بودجه ودولت به کمیسیون اصل 90 ارسال کرد و این موضوع را برای پیگیری در دستور کار خود قرار داده است.

*برای حفظ شأن و جایگاه نظارتی شوراها در زمینه عدم ابطال مصوبات شورا شاهد پیگیری‌های خوبی از سوی شورای عالی استان‌ها بودیم؛ لطفاً در این مورد توضیح دهید؟

برنامه‌ریزی برای جلوگیری از ابطال مصوبات شوراها، اقدام بزرگ دیگری بود که اتفاق افتاد. آنچه اتفاق می‌افتاد این بود که شوراهای شهر مصوباتی را تصویب می‌کردند و دیوان عدالت اداری بعضاً این مصوبات را رد می‌کرد و لطمات زیادی به منابع درآمدی شهرداری‌ها می‌زد. در بعضی از موارد دیوان عدالت اداری از جنبه رعایت حقوق مردم وارد می‌شد و بعضاً دیوان به متن و دلایل شوراها توجه نمی‌کرد. خوشبختانه با جلسات مشترکی که با رئیس دیوان عدالت اداری داشتیم ما توانستیم به توافقات بسیار خوبی برسیم و بسیاری از ابهامات برطرف شد.

یکی از مصادیق این امر ابطال اخذ عوارض از تابلوهایی بود که دیوان عدالت اداری مصوبات گرفتن عوارض از تابلوها را غیرقانونی تلقی کرد که این می‌توانست میلیاردها تومان به شهرداری‌ها ضرر بزند که توانستیم این مورد را برطرف کنیم.

*حل مشکل حضور اقلیت‌های مذهبی در شورا یکی از اقدامات شاخص شورای عالی استان‌هابوده است؛ روند پیگیری را اشاره می‌فرمایید؟

یکی از دستاوردهای دیگر جامعه شورا بازگشت “سپنتا نیکنام”نماینده زرتشتی یزد به شورای اسلامی این شهر بود؛ این اتفاق بسیار خوبی بود که با پیگیری شورای عالی استان‌ها محقق شد. شورای عالی استان‌ها در تماس با نمایندگان مجلس، آنان را متقاعد کرد که طرحی در این زمینه بدهند، البته شورای نگهبان آن رد کرد و مجدداً در مجمع تشخیص مصلحت مطرح شد و با دوسوم آرا به تصویب رسید و به این ترتیب نه تنها مشکل سپنتا نیکنام حل شد؛ بلکه در آینده نیز اقلیت‌های مذهبی می‌توانند با رأی مردم در شوراهای شهر حضور پیدا کنند.

*ضمن تبریک بابت انتخاب مجدد شما به‌عنوان رئیس کمیسیون آموزش، پژوهش و فناوری شورای عالی استان‌ها؛ گزارشی از مهم‌ترین اقدامات این کمیسیون در سال نخست بفرمایید؟

قبل از هر چیز باید اشاره کرد که این کمیسیون با همت و تلاش اعضا شورای عالی استان‌ها و برای اولین بار در این سطح تشکیل شده است. در همان سال نخست دوره پنجم، 11 جلسه رسمی برگزار شدکه 9 طرح درکمیسیون بررسی و 3 طرح نیزمصوب شد. طرح‌های«اصلاح اساسنامه تیپ مراکز پژوهشی شورای اسلامی شهرهای سراسرکشور»، «استفساریه ورود سازمان بازرسی به مصوبات شوراها »،«طرح یک ‌فوریت دستورالعمل نحوه نظارت» و «بازرسی وارزیابی شورای عالی استان‌ها» ازجمله طرح‌هایی بوده است که دراین کمیسیون بررسی ومصوب شده است. همچنین «بیمه شوراهای روستایی سراسر کشور»، «اصلاح ماده 100»، «طرح مصونیت اعضای شوراهای اسلامی شهرهای مراکز استان‌ها»و«مالیات شهر» جزو 4 طرحی هستندکه دراین کمیسیون درحال تدوین‌اند.

از سوی دیگر طرح شورای آموزشی شوراهای استان‌های سراسر کشور نیز در کمیسیون‌های شورای عالی استان‌ها در حال بررسی است.

برگزاری دوره‌های آموزشی برای شوراهای اسلامی سراسرکشور از دیگر اقدامات و برنامه‌های کمیسیون آموزش، پژوهش و فناوری بوده که تاکنون دوره‌های آموزشی در 9 استان برگزارشده است.

*لطفاً از برگزاری دوره‌های آموزشی برای اعضای شوراهای سراسر کشور برایمان بیشتر توضیح دهید؟

شوراها برآمده از مردم هستند و شورای عالی استان‌ها هم برآمده از شوراهای پایه است. شورای عالی استان‌ها برای انجام وظایف خود نیاز به آموزش دارد که با همکاری صدا و سیما و وزارت کشور

 باید انجام شود.

 البته با توجه به اینکه قانون‌گذار، سازمان صدا و سیما و وزارت کشور را موظف کرده است تا در امر آموزش شورای عالی استان‌ها را یاری دهند، متأسفانه این مهم از سوی سازمان صدا وسیما از درجه اهمیت پایینی برخوردار است. امیدواریم با همکاری صدا و سیما ابعاد آموزش شوراها را گسترش دهیم و بتوانیم ارتباط خوبی در این زمینه برقرار سازیم.

در حال حاضر، آموزش اعضای شوراها را در 9 استان با برگزاری کارگاه‌های آموزشی عملیاتی شده است؛ اما زمانی که آموزش‌ها فراگیر و به مردم منتقل شوند، می‌توانیم بگوییم که وظایف آموزشی به سرانجام می‌رسد.